W Polsce marnujemy niemal 5 mln ton żywności rocznie, a najwięcej jedzenia wyrzucają konsumenci. Marnowanie żywności to problem globalny, żywność marnuje się na etapie produkcji, przetwórstwa, dystrybucji i konsumpcji. Jednak badania pokazują, że 60% żywności w naszym kraju marnuje się w gospodarstwach domowych, to blisko 3 mln ton rocznie. Dlatego tak ważne jest planowanie zakupów, przechowywanie żywności w odpowiedni sposób, przetwarzanie resztek i dzielenie się nadwyżkami. Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi rusza z kolejną edycją kampanii „Nie marnuj żywności. Żywność to wartość”. Przypominamy, że jedzenie to nie tylko towar – to owoc pracy rolników, to zasoby naturalne i czas. Szanujmy żywność, bo każdy jej kawałek ma swoją wartość.
29 września obchodzimy Międzynarodowy Dzień Świadomości o Stratach i Marnotrawstwie Żywności. Ten dzień to dobra okazja, aby przypomnieć o kilku zasadach, które pomogą nam we właściwym gospodarowaniu produktami spożywczymi.
Zasada 4 P – czyli jak nie marnować żywności
Planuj
Twórz listy zakupów: zanim pójdziesz do sklepu, sprawdź, co masz w lodówce i spiżarni, aby uniknąć kupowania produktów, które masz już w domu.
Planuj posiłki: zastanów się, jakie dania przygotujesz w danym tygodniu i kupuj tylko te składniki, które są Ci potrzebne.
Przechowuj we właściwy sposób
Przechowuj żywność w odpowiednich warunkach: dbaj o właściwą temperaturę i szczelne opakowania, aby wydłużyć świeżość produktów.
Regularnie sprawdzaj daty ważności: przeglądaj lodówkę i spiżarnię, aby wykorzystać żywność, której termin ważności zbliża się do końca.
Przetwarzaj
Wykorzystuj resztki: nie wyrzucaj niezjedzonych resztek, ale wykorzystaj je do przygotowania nowych potraw, np. zupy, pasztety.
Rób przetwory: z owoców można przygotować dżemy i kompoty, z warzyw kiszonki – zawekowane produkty można przechowywać dłużej.
Podziel się
Oddawaj nadwyżki: jeśli masz żywność, której nie zdążysz wykorzystać, podziel się nią z potrzebującymi.
Korzystaj z lodówek społecznych: wspieraj inicjatywy, takie jak lodówki społeczne, gdzie można zostawić produkty dla innych.
Dlaczego niemarnowanie żywności jest priorytetem?
W obliczu troski o zapewnienie bezpieczeństwa żywnościowego, w dobie narastających kryzysów zewnętrznych i zachwiania łańcuchów dostaw, walka z marnowaniem żywności staje się kluczowym wyzwaniem dla wszystkich krajów.
W krajach bogatych żywność marnuje się na każdym etapie łańcucha żywnościowego, a przede wszystkim w gospodarstwach domowych.
Marnowana na całym świecie żywność odpowiada za 8 proc. globalnej emisji CO2. Marnowanie to także strata energii i wody.
Ok. 5 mln ton żywności marnowanej rocznie w Polsce oznacza:
– 126 kg żywności zmarnowanej w przeliczeniu na jednego Polaka, w Europie średnio to 179 kg, a w krajach afrykańskich zaledwie 10 kg na osobę;
– aż 92 kg żywności, która trafia do kosza w polskich domach. To tak jakby każdego dnia, przez cały rok, w każdej sekundzie Polacy w swoich domach wyrzucali 184 bochenki chleba;
– przeciętna polska rodzina wyrzuca do kosza żywność o wartości około 3 tys. zł. Najczęściej w koszu lądują pieczywo, wędliny, świeże owoce i warzywa.
Jak ważną rolę odgrywa ten problem we współczesnym świecie, świadczy chociażby fakt, że próby jego rozwiązania podejmowane są globalnie.
Marnotrawstwo żywności w liczbach
Na świecie rocznie marnuje się około 1/3 produkowanej żywności, a w ujęciu masy strat jest to około 1,3 mld ton żywności nadającej się do spożycia.
Na etapach produkcji, przetwórstwa, dystrybucji i konsumpcji w Polsce rocznie marnuje się niemal 5 mln ton żywności. *Dane na podstawie badań przeprowadzonych w ramach projektu pn. „Opracowanie systemu monitorowania marnowanej żywności i efektywnego programu racjonalizacji strat i ograniczania marnotrawstwa żywności” (PROM).
Najwięcej marnują konsumenci – aż 60%, czyli blisko 3 mln żywności trafia do kosza.
Co sekundę do kosza trafia 150 kg jedzenia, którego część wciąż nadaje się do wykorzystania.
Więcej informacji można znaleźć na stronie kampanii „Nie marnuj żywności. Żywność to wartość”: gov.pl/web/rolnictwo/zywnosc-to-wartosc.
Źródło: Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi.
