Obowiązek udzielania odpowiedzi
Ustawa o narodowym spisie powszechnym ludności i mieszkań w 2011 r. zobowiązuje wszystkich respondentów do udzielania ścisłych, wyczerpujących i zgodnych z prawdą odpowiedzi. Na zasadzie dobrowolności respondenci będą mogli udzielić odpowiedzi na pytania dotyczące: pozostawania w związku nieformalnym, przynależności wyznaniowej, liczby żywo urodzonych dzieci, planów prokreacyjnych. Pozyskane z systemów informacyjnych administracji publicznej dane dotyczące niepełnosprawności również mogą być uzupełniane na zasadzie dobrowolności.Do udzielenia odpowiedzi o osobach małoletnich zobowiązane są osoby pełnoletnie, wspólnie z nimi zamieszkałe.
Metody zbierania danych
W tegorocznym spisie dane zbierane będą wyłącznie za pomocą formularza elektronicznego. NSP 2011 zostanie przeprowadzony równocześnie jako badanie pełne i badanie reprezentacyjne na dwóch rodzajach formularzy elektronicznych – w badaniu pełnym z krótszą listą pytań i w badaniu reprezentacyjnym z dłuższą listą pytań. Badanie reprezentacyjne będzie przeprowadzone u osób stale zamieszkałych i czasowo przebywających na terytorium Rzeczpospolitej Polskiej, których mieszkania zostaną wylosowane do tego badania, natomiast w odniesieniu do osób, których mieszkania nie zostały wylosowane do badania, przeprowadzone będzie badanie pełne.
Kolejność i terminy prowadzenia badań:
– od 1 kwietnia do 16 czerwca 2011 r. – samospis internetowy – dla osób, które wyrażą chęć dokonania samospisu przez Internet, po wprowadzeniu loginu i hasła dostępny będzie formularz elektroniczny. Formularz i szczegółowe instrukcje jego wypełnienia będzie można znaleźć na stronach internetowych Głównego Urzędu Statystycznego. Przed rozpoczęciem spisu elektroniczne formularze spisowe zostaną wypełnione dostępnymi danymi pochodzącymi ze źródeł administracyjnych. Nieaktualne dane należy skorygować, a jeśli pojawią się ewentualne braki – uzupełnić je. Od momentu pierwszego zalogowania do formularza dane będzie można wprowadzać i uzupełniać przez 14 dni. W tym czasie będzie można logować się wielokrotnie – dane za każdym razem są zapamiętywane.
Przewidziana jest również możliwość pracy na formularzu w wersji off-line. Formularz off-line nie zawiera żadnych danych administracyjnych – jest pusty. Respondent pracuje poza systemem informatycznym statystyki publicznej i sam wprowadza wszystkie dane. Formularz ten można pobrać ze strony internetowej GUS lub w najbliższym biurze spisowym. Następnie wypełniony i zapisany na wybranym nośniku formularz należy przekazać do gminnego biura spisowego.
– od 8 kwietnia do 30 czerwca 2011 r. – wywiad telefoniczny wspomagany programem komputerowym prowadzony przez ankietera statystycznego rejestrującego na bieżąco odpowiedzi respondentów w formularzach elektronicznych. Ankieterzy są pracownikami urzędu statystycznego i dzwoniąc do respondentów będą zobowiązani podać swoje dane identyfikacyjne. Tożsamość ankieterów będzie można sprawdzić poprzez kontakt z infolinią.
– od 8 kwietnia do 30 czerwca 2011 r. – wywiady w terenie przeprowadzane przez rachmistrzów spisowych. Rachmistrz spisowy ma obowiązek nosić w widocznym miejscu identyfikator ze zdjęciem, imieniem i nazwiskiem oraz pieczęcią urzędu statystycznego, pieczątką imienną i podpisem dyrektora urzędu. Rachmistrz będzie osobą przeszkoloną w zakresie przeprowadzenia spisu, która złożyła na piśmie przyrzeczenie bezwzględnego przestrzegania tajemnicy statystycznej. Rachmistrz przeprowadzając wywiad będzie wprowadzać informacje do przenośnego urządzenia elektronicznego typu hand-held. Tożsamość rachmistrzów będzie można sprawdzić poprzez kontakt z infolinią.
NSP 2011 zakończy się w dniu 30 czerwca 2011 r. W dniach od 1 do 11 lipca 2011 r. na terenie całego kraju zostanie zrealizowany w drodze wywiadu telefonicznego spis kontrolny mający na celu sprawdzenie kompletności przeprowadzonego spisu, poprawności uzyskanych danych oraz ich zgodności ze stanem faktycznym. Spis kontrolny obejmie osoby zamieszkałe w mieszkaniach wylosowanych do tego badania i również zostanie przeprowadzony na formularzach elektronicznych.
Tajemnica statystyczna i bezpieczeństwo danych
Wszystkie dane zebrane w spisie podlegają prawnej ochronie i objęte są tajemnicą statystyczną. Wszystkie osoby pracujące na rzecz NSP 2011 zobowiązane są do przestrzegania tajemnicy statystycznej, a jej złamanie pociąga za sobą sankcje karne. Dane przekazane przez respondentów są automatycznie szyfrowane i przekazywane do centralnej bazy danych ulokowanej poza ogólnodostępną siecią informatyczną. Przetwarzaniem danych zajmują się tylko i wyłącznie upoważnione osoby. Dane wynikowe zostaną opublikowane w formie uniemożliwiającej jakąkolwiek identyfikację danych jednostkowych tj. osób, gospodarstw domowych i adresów.
Na stronie internetowej Głównego Urzędu Statystycznego można znaleźć wiele ciekawych informacji dotyczących np. historii spisów powszechnych w Polsce, filatelistyki związanej z przeprowadzeniem spisów powszechnych. Na stronie znajduje się również zakładka „multimedia” ze spotami i nagraniami informacyjnymi dotyczącymi NSP 2011.
