W dniu 3 maja 1791 roku Sejm Wielki uchwalił Konstytucję 3 maja – pierwszą w Europie i drugą na świecie nowoczesną ustawę zasadniczą, która do dziś pozostaje jednym z najważniejszych symboli polskiej państwowości. Przyjęcie tego dokumentu przez Sejm Czteroletni jest wyrazem ambicji zbudowania silnego, nowoczesnego państwa.
Konstytucja 3 maja wprowadziła istotne zmiany ustrojowe, opierając system władzy na trójpodziale – na władzę ustawodawczą, wykonawczą i sądowniczą. Wzmocniła pozycję władzy centralnej, zniosła zasadę liberum veto oraz ograniczyła nadużycia wynikające z dotychczasowego systemu wolnej elekcji. Posłowie zostali uznani za przedstawicieli całego narodu.
Ustawa Rządowa z dnia 3 maja była wynikiem porozumienia pomiędzy zwolennikami silnej władzy królewskiej a reprezentantami nurtu republikańsko-reformatorskiego. Zjednoczyła różne wizje ustrojowe – monarchiczną koncepcję Stanisława Augusta Poniatowskiego oraz idee polityczne propagowane przez Ignacego Potockiego, Stanisława Małachowskiego i Hugona Kołłątaja. Jej uchwalenie stanowiło nie tylko wyraz odpowiedzialności za los państwa, lecz także głęboko patriotyczny akt, który miał fundamentalne znaczenie dla kształtowania nowoczesnej tożsamości narodowej i zachowania suwerenności Rzeczypospolitej.
